Παιδοψυχολογία
2. Εκπαιδευτική Παρέμβαση σε παιδιά με Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές - Αυτισμό
Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές είναι οι νευροαναπτυξιακές διαταραχές που χαρακτηρίζονται κυρίως από αποκλίσεις από την τυπική ανάπτυξη και δευτερευόντως από καθυστερήσεις σε αυτήν. Οι αποκλίσεις παρουσιάζονται στις λειτουργίες της επικοινωνίας και της κοινωνικοποίησης.
Συχνά, χρησιμοποιείται ο όρος «Διάχυτη Αναπτυξιακή Διαταραχή» (Δ.Α.Δ.) προκειμένου να γίνει αναφορά στον Αυτισμό. Στην πραγματικότητα, όμως, πρόκειται για μια ευρύτερη κατηγορία στην οποία περιλαμβάνονται διαταραχές, όπως:
-
Παιδοψυχολογία
2. Εκπαιδευτική Παρέμβαση σε παιδιά με Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές - Αυτισμό
Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές είναι οι νευροαναπτυξιακές διαταραχές που χαρακτηρίζονται κυρίως από αποκλίσεις από την τυπική ανάπτυξη και δευτερευόντως από καθυστερήσεις σε αυτήν. Οι αποκλίσεις παρουσιάζονται στις λειτουργίες της επικοινωνίας και της κοινωνικοποίησης.
Συχνά, χρησιμοποιείται ο όρος «Διάχυτη Αναπτυξιακή Διαταραχή» (Δ.Α.Δ.) προκειμένου να γίνει αναφορά στον Αυτισμό. Στην πραγματικότητα, όμως, πρόκειται για μια ευρύτερη κατηγορία στην οποία περιλαμβάνονται διαταραχές, όπως:Ο Αυτισμός ↓
Ο Αυτισμός εμφανίζεται σε προ-νηπιακή ηλικία και μπορεί να διαγνωστεί από τους 6 πρώτους μήνες της ζωής ενός παιδιού. Συχνά γίνεται χρήση του όρου «αυτιστικό συνεχές» ή «αυτιστικό φάσμα» προκειμένου να υποδηλωθεί το πλήθος, καθώς και η ποικιλομορφία των συμπτωμάτων της νευροαναπτυξιακής αυτής διαταραχής.
Μερικά, ωστόσο, από τα πιο κοινά χαρακτηριστικά του αυτισμού είναι:
- η περιορισμένη γλωσσική ανάπτυξη και η συνακόλουθη δυσκολία στην επικοινωνία – δυσχέρεια στη χρήση και την κατανόηση της γλώσσας, αδυναμία έναρξης ή διατήρησης μιας συζήτησης.
- η υπερευαισθησία ή η παντελής έλλειψη αντίδρασης σε αισθητηριακά ερεθίσματα και πληροφορίες. Έχουν παρατηρηθεί συμπτώματα υπερευαισθησίας σε χαμηλού ή μέσου μεγέθους ήχους, υπερβολικής αντίδρασης στο έντονο φως, αναστάτωσης σε περίπτωση σωματικής επαφής αλλά και συμπτώματα μεγάλης αντοχής στον πόνο, το κρύο ή τη ζέστη.
- οι περιορισμένες κοινωνικές δεξιότητες – αδυναμία κατανόησης των συναισθημάτων και των απόψεων των άλλων στα πλαίσια της κοινωνικής αλληλεπίδρασης. Καθώς επίσης και η λανθασμένη αποκωδικοποίηση της μη-λεκτικής επικοινωνίας. Η βλεμματική επαφή, οι χειρονομίες, οι μορφασμοί αποτελούν στοιχεία κενά νοήματος ή πολλές φορές μεταφράζονται με τρόπο διαστρεβλωμένο.
- η επαναλαμβανόμενη, στερεοτυπική συμπεριφορά, οφειλόμενη στο περιορισμένο εύρος ενδιαφερόντων αλλά και στην έλλειψη προσαρμοστικότητας στις αλλαγές και τις καινούριες συνθήκες. Σε ορισμένες, μάλιστα, περιπτώσεις η παραμικρή τροποποίηση της καθημερινής ρουτίνας μπορεί να επιφέρει επιθετική ή ακόμη και αυτοκαταστροφική συμπεριφορά.
- η ανομοιογενής ανάπτυξη των γνωσιακών λειτουργιών. Στον αυτισμό παρατηρείται ο εξαιρετικά περίπλοκος συνδυασμός διανοητικών μειονεξιών και αυξημένων ταλέντων. Η αδυναμία κατανόησης του φανταστικού παιχνιδιού και η δυσκολία στην μίμηση συνυπάρχουν με την ύπαρξη ιδιαίτερων ικανοτήτων στη ζωγραφική ή τη μουσική. Το ίδιο συμβαίνει με την αδυναμία συγκέντρωσης και τις εξαιρετικές δυνατότητες απομνημόνευσης και εκτέλεσης δύσκολων μαθηματικών πράξεων.
Η Διαταραχή Asperger ↓
Το σύνδρομο Asperger είναι μια ελαφριά μορφή αυτισμού, η οποία παρουσιάζει προβλήματα όχι τόσο στο επίπεδο της γλωσσικής ανάπτυξης, όσο στο επίπεδο της κοινωνικής ενσωμάτωσης, κυρίως κατά τη διάρκεια της εφηβείας.
η Παιδική Αποδιοργανωτική Διαταραχή & η Διαταραχή Rett ↓
Η διαταραχή Rett και η Παιδική Αποδιοργανωτική Διαταραχή είναι περισσότερο σπάνιες και εμφανίζονται μετά από μια σύντομη περίοδο φυσιολογικής ανάπτυξης, παρουσιάζοντας η μεν πρώτη, ειδικά ελλείμματα σε πολλούς τομείς ανάπτυξης, ενώ η δεύτερη, παλινδρόμηση και σταδιακή απώλεια δεξιοτήτων που έχουν αποκτηθεί σε προγενέστερα στάδια ανάπτυξης.
η Άτυπη Διάχυτη Αναπτυξιακή Διαταραχή ↓
Η Άτυπη Διάχυτη Αναπτυξιακή Διαταραχή παρουσιάζει, κάποια, άλλα όχι όλα τα χαρακτηριστικά του τυπικού αυτισμού.
Θεραπευτική μέθοδος που να οδηγεί σε πλήρη αποκατάσταση δεν υφίσταται, παρά μόνο μεθοδολογίες εκπαιδευτικής παρέμβασης, οι οποίες όσο πιο έγκαιρα εφαρμοστούν, τόσο θεαματικότερα τα αποτελέσματα στην ανάπτυξη δεξιοτήτων και την ομαλότερη ενσωμάτωση στο κοινωνικό περιβάλλον.
Ανάλογα, πάντοτε, με τη φύση της διαταραχής, η Εκπαιδευτική Παρέμβαση έχει ως βασικούς άξονες:
- τη συστηματική και εντατική παρέμβαση σε πρώιμο στάδιο
- την εξατομικευμένη προσέγγιση
την έμφαση στην ανάπτυξη κοινωνικών και επικοινωνιακών δεξιοτήτων - την ένταξη σε ένα δομημένο περιβάλλον εκπαίδευσης με συγκεκριμένη ρουτίνα και, όταν είναι δυνατόν, σε τυπικό σχολικό και κοινωνικό περιβάλλον
- την εμπλοκή της οικογένειας στη διαδικασία της εκπαίδευσης