Η παραπομπή του άρθρου έχει ληφθεί από το επίσημο website του προγράμματος "Πρόσβαση για όλους" και η αρθογραφία ανήκει στην ψυχολόγο, κα Αρετή Ζακολίκου.

Τριάδα των Διαταραχών

1/ Διαταραχές στην Επικοινωνία

1α- Εξωλεκτική Επικοινωνία

• Εκφραστικός λόγος (απουσία εκφραστικού λόγου, χρήση ήχων οι οποίοι δέν αντιστοιχούν σε λέξεις - babbling, ιδιοσυγκρασιακός λόγος, ετεροχρονισμένη και άμεση ηχολαλία, λογόρροια, χρήση λόγου με νόημα που όμως δέν σχετίζεται με την παρούσα κατάσταση, επαναλαμβανόμενες εκφορές, πραγματολογικές δυσκολίες, κυριολεκτική χρήση, προβλήματα προσωδίας, λειτουργικός λόγος κ.α.
• Προσλαμβανόμενος Λόγος - Κατανόηση (προ του μονολεκτικού επιπέδου, κατανόηση - χρήση οπτικών βοηθημάτων και χειρονομιών, πραγματολογικές δυσκολίες, κυριολεκτική κατανόηση - δυσκολία στην κατανόηση των μεταφορών, προβλήματα κατανόησης προσωδίας κ.α.)

1β- Εξωλεκτική Επικοινωνία

• Χρήση εξωλεκτικών σημάτων (χρήση βλεμματικής επαφής, κοινή εστία προσοχής, χειρονομίες όπως δείξιμο, εκφράσεις προσώπου, γλώσσα του σώματος, σωστή σωματική στάση κ.α.
• Κατανόηση - ερμηνεία εξωλεκτικών ενδείξεων

2/ Διαταραχές στην κοινωνική συναλλαγή και κατανόηση

• Κοινωνική απομόνωση
• Ιδιορυθμία ή ακατάλληλη κοινωνική συναλλαγή
• Έλλειψη ενσυναίσθησης

3/ Ακαμψία σκέψης και συμπεριφοράς, φτωχή φαντασία

• Απουσία ή καθυστέρηση συμβολικού παιχνιδιού
• Περιορισμένα ενδιαφέροντα και ελάχιστη έλλειψη δημιουργικότητας
• Δυσκολία διάκρισης μεταξύ φαντασίας και πραγματικότητας
• Αντίσταση στην αλλαγή και εμμονή στην ομοιότητα
• Ιδιόρυθμα ιδιαίτερα ενδιαφέροντα

Χαρακτηριστικά που θεωρούνται τυπικά, όχι όμως ειδικά

• Περιφερειακή όραση
• Στερεότυπες κινήσεις π.χ. φτερουγίσματα
• Ασυνήθεις αισθητηριακές ευαισθησίες (οπτικό, ακουστικό και απτικό σύστημα)
• Επιθετική ή αυτοτραυματιτική συμπεριφορά
• Καθυστέρηση στο επίπεδο κινητικού συντονισμού
• Διαταραχές στις συνήθειες του ύπνου και του φαγητού

Αναλυτικότερα κάποια χαρακτηριστικά του Αυτισμού

• Δυσκολία να καταλάβουν τις σκέψεις και τα συναισθήματα των άλλων όπως και τις προθέσεις. Δυσκολία να προβλέψουν κάποιες συμπεριφορές με αποτέλεσμα ο κόσμος τους να είναι απρόβλεπτος. Δυσκολία να καταλάβουν την "απάτη". Δυσκολία να καταλάβουν το αναμενόμενο και τους "άγραφους κανόνες". Η έλλειψη κατανόησης ψυχικών καταστάσεων έχει ώς αποτέλεσμα την έλλειψη κινήτρου για να ευχαριστήσουν ή να δυσαρεστήσουν τους άλλους.
• Μειωμένη ανάπτυξη Κεντρικής Συνοχής. Ιδιαίταιρη πρόσληψη πληροφοριών, σωληνωειδής προσοχή, συγκέντρωση σε λεπτομέρειες και όχι στην γενική εικόνα.
• Επεξεργασία πληροφοριών αποσπασματική. Δυσκολία στην οργάνωση και στην εκτέλεση ενεργειών με αλυσιδωτά - διαδοχικά βήματα. Δυσκολία στην γενίκευση.

Αναπτυξιακές περιοχές, γνωστικές δεξιότητες και μαθησιακές δυσκολίες

• Μίμηση, Αντίληψη, Γνωστική Απόδοση, Συντονισμός Ματιού - Χεριού, Λεπτή Κίνηση, Λεκτική Ικανότητα
• Ταύτιση, Αναγνώριση, Ομαδοποίηση, Διάκριση, Ονομασία κ.λ.π.
• Προμαθητικές Έννοιες, Προγραφικές Ικανότητες, Μαθηματικά, Γραφή και Ανάγνωση

Τα παραπάνω χαρακτηριστικά που παρουσιάστηκαν συνοπτικά, αποτελούν βασικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα παιδιά στο Αυτιστικό Φάσμα. Οι εκφράσεις αυτών των δυσκολιών όπως προαναφέρθηκε ποικίλουν ανάλογα με το εκάστοτε παιδί.