Παιδοψυχολογία

1. Διάγνωση και Αντιμετώπιση Μαθησιακών Προβλημάτων

Από τις πρώτες κιόλας τάξεις του δημοτικού σχολείου μπορεί να γίνει αντιληπτό εάν ένα παιδί αντιμετωπίζει μαθησιακά προβλήματα. Εάν παρουσιάζει, δηλαδή, δυσαναγνωσία ή δυσγραφία, εάν το χαρακτηρίζει μια σχετική δυσκολία στην εκτέλεση αριθμητικών πράξεων, εάν εμφανίζει κενά μνήμης ή εάν διασπάται εύκολα η προσοχή του και αδυνατεί να παραμείνει συγκεντρωμένο σε μια συγκεκριμένη δραστηριότητα, εκδηλώνοντας έντονη υπερκινητικότητα.

Εκτός από τους κληρονομικούς και ψυχολογικούς παράγοντες, σημαντικό ρόλο στην διαμόρφωση του συγκεκριμένου φαινομένου διαδραματίζει το σχολικό και οικογενειακό περιβάλλον του παιδιού.

Αποτέλεσμα των μαθησιακών προβλημάτων είναι οι ελλιπείς ή ακόμη και ανεπαρκείς σχολικές επιδόσεις, χωρίς αυτό, ωστόσο, να συνδέεται με ένα χαμηλό νοητικό επίπεδο, αφού τα παιδιά με μαθησιακά προβλήματα συχνά παρουσιάζουν εξαιρετικές ικανότητες σε εξωσχολικές δραστηριότητες. Συγκεκριμένα, έχει παρατηρηθεί ότι η δυσλεξία – ειδική μορφή μαθησιακού προβλήματος, που σχετίζεται με δυσκολία στην αποκωδικοποίηση του γραπτού λόγου – συχνά συνδέεται με ανεπτυγμένη φαντασία ή έντονη καλλιτεχνική κλίση. Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες, μάλιστα, ένα ποσοστό 10 – 15% παιδιών με νοημοσύνη εντός φυσιολογικών ορίων εμφανίζει μαθησιακές δυσκολίες και ένα 6% δυσκολία στις αριθμητικές πράξεις.

Ο σπουδαιότερος αντίκτυπος των μαθησιακών προβλημάτων αφορά στον ψυχολογικό κόσμο του παιδιού και στην κοινωνική του ενσωμάτωση. Το αίσθημα απογοήτευσης και απόρριψης, που προκύπτει από την δυσκολία ανταπόκρισης στις μαθησιακές υποχρεώσεις, μεταφράζεται σε χαμηλή αυτοεκτίμηση, η οποία με τη σειρά της οδηγεί σε τάση προς απομόνωση και επιθετική συμπεριφορά.

Κατά συνέπεια, η εκπαιδευτική παρέμβαση που ακολουθείται έχει ως κύριους άξονες την ψυχολογική στήριξη και την εξατομικευμένη προσαρμογή του εκπαιδευτικού υλικού στις δυνατότητες, τις ανάγκες και τις αδυναμίες του παιδιού.

Η έγκαιρη διάγνωση των μαθησιακών προβλημάτων, διαμέσου της χρήσης ειδικών ψυχομετρικών τεστ, τεστ κατανόησης, καθώς και τεστ γραφής και ανάγνωσης εξασφαλίζει την επιτυχέστερη αντιμετώπισή τους. Σημαντικότερο, ανάμεσά τους, είναι το «Αθηνά τεστ», που χρησιμεύει στην ανίχνευση και την αξιολόγηση των μαθησιακών δυσκολιών.